2558. Submitted on 2007/9/5, 16.47 h by :
Ik blijf televisie kijken. Niet in de hoop dat het beter wordt maar om iets te fulmineren te hebben.
Mede door het feit dat er toch een soort beroepsdeformatie optreedt na een tiental jaren televisiemaken wordt het teeveekijken mij regelmatig ernstig belemmerd.
Toch staat bij mij het kijkkastje nog regelmatig aan.
Op deze manier blijf ik toch nog redelijk op de hoogte van het niveau waarop de nederlandse zenders opereren.
En, moet ik zeggen, daar word ik hoe langer hoe treuriger over.
Het is niet zozeer het verval der zeden zoals getoond wordt in realiteitszeepseries als “de Gouden Kooi” of “Big Brother” dat me droef stemt, of het enorme aantal blikken bekende en vaak talentloze nederlanders die alsmaar opengetrokken schijnen te moeten worden om te dansen (al dan niet op ijs) of te zingen of de jungle in te trekken.
Dat maakt ook triest, maar het kennelijk ontbreken van een creatieve geest bij de huidige generatie programmamakers stelt mij pas echt diep teleur.
Vanzelfsprekend lopen bij mij echt de rillingen over de rug als ik die zelfingenomen kwast van “Blik op de Weg”, Leo de Haas, tijdens een voice-over het woord “desalwelteplus” hoor gebruiken. Ook griezel ik van elk /Seth bruggetje naar het weer bij het journaal. En ik word onpasselijk van de gemiddelde SBS voice-over met een overdreven Gooische Errrjjj en volledig opengedraaide bas, die zijn domme verhaaltje doet bij het zoveelste politieachtervolgingsprogramma. Allemaal heel sneu.
Maar er is één ding waar ik écht heel erg kwaad om kan worden. Waar ik tegelijk ook immens treurig van word. En dat is het wangebruik van muziek bij nieuwsitems, reportages en vooral hele programma’s.
Voordat er ook maar één gesproken woord werd gehoord bij bewegend beeld werd film door louter muziek begeleid. Het diende ter versterking van het beeld. Met de intrede van televisie ging dat ook nog prima. Meestal zocht een reporter bij een luchtig item een stukje lichte instrumentale muziek of een aardig klassiek themaatje om zijn plaatjes en praatjes te verfraaien. Zachtjes kabbelde de muziek door onder zijn commentaar.
Toen kwam daar de commerciële televisie. Hier werden de regels over muziek overboord gegooid. Er waren plotseling ook veel meer mensen nodig in televisieland en die kregen die regels niet meer mee. Allereerst gebruikten deze lieden al te pas en te onpas instrumentale gedeeltes van overbekende liedjes en zette die zonodig in een loop om het nog even te kunnen rekken. Daarna begonnen ze te zoeken naar liedjes die aansloten op het thema van het item.
Een paar voorbeelden.
De eerste echte zomerdag in het land! Leuk voor een “uitsmijtertje” in het RTL - journaal. Wat gooit de desbetreffende, zogenaamd creatief denkende redacteur er onder? Een popdeuntje waarin het tekstueel over zomer en zon gaat! “Summer in the city”, “Summertime” van Will Smith, en de meer hersenloze types kunnen zelfs met “Walking on sunshine” aankomen. Fout. Niet meer doen.
En als je item begint op een terras ergens in Frankrijk in de zon, zet dan zeker géén Acda en de Munnik er onder met dat gejammer dat het zonnestralen regent. Sowieso moeten Cd’s van Acda en de Munnik nergens gebruikt worden.
Behalve als onderzetters. Maar dat terzijde.
Realiteitszeep. De hoofdpersoon, Laten we zeggen Jan Smitje, moet op het vliegveld afscheid nemen van zijn Jolanthe Cabau van Tralala. De redacteur denkt ons een plezier te kunnen doen met het inmiddels driedubbel doodgedraaide “Leaving on a jetplane”. Fout fout fout. Pijnlijk. Vooral omdat het zo ontzettend voor de hand ligt.
De Wielerronde van Kudelstaart. Repootje op de regionale zender. Wat plempt men er onder? Jawel, “Bicycle race” van Queen. Dat nummer staat al sinds de release op de “niet gebruiken in een item over fietsen” – lijst.
Filevorming op de A2. Rijdende auto’s en vrachtwagens. Nee! NIET “On the road again” van Canned Heat als soundtrack! Ook niet die stomme eerste beginregels van Radar Love (“I’ve been drivin’ all night, my hands wet on the weel...”) mee laten lopen voor je met je voice overtje begint. Nee! Niet “Cars” van Gary Numan, niet “Drive” van the Cars, niet “Driver’s seat” van Sniff ‘n’ the Tears, en ook niet de “Roadhouse Blues” van The Doors. Niets van dat al. En ZEKER niet “Autobahn” van Kraftwerk.
En, alsjeblieft, voorzie je item over die overgepimpte CRX met teveel decibellen al helemaal niet van “Loud music in cars” van Billy Bremner.
Maar toch hoor je elke keer weer dat het kneusje van de redactie zijn itempje voorziet van dergelijke cliché-nummers.
Maar al deze fouten zijn eigenlijk nog te vergeven. Sommige mensen zijn gewoon niet creatief genoeg. Die hebben een nummer met een tekst – die aansluit op het onderwerp van hun item – nodig om het idee te krijgen dat het zo goed is. Het is niet goed te praten, maar het zij ze vergeven. Want: ze hebben nog enigszins de moeite gedaan om er even over na te denken.
Dat brengt mij bij die groep mensen die volledig blind (en doof) zijn voor de toepasbaarheid van een stuk muziek bij een programma.
Die mensen zijn allemaal gemakkelijk te traceren.
Het zijn allemaal mensen die werken bij de commerciële omroepen en meestal de tuin, klus en autoprogramma’s maken.
Meestal heeft zo’n heikneuter een gros CD’s uit de uitverkoopbakken bij de Free record shop gegraaid: Tour of Duty deel 52, Now that’s what I call music 2002, the best of The Shorts, Woman in Love deel 69 en meer van die onverkoopbare troep. Vervolgens legt hij die CD’s neer in de editsuite bij de dienstdoende editor met de mededeling: “stort de boel maar vol.”
Waarna de editor aan de slag gaat.
Hij knipt het programma volgens het vaste patroontje in elkaar.
Timmerdetimmer, bla bla bla, klusserdeklus, planterdeplant, bla bla bla, behangerdebehang.
Vervolgens stort de editor alle niet van (relevant) geluid voorziene gedeeltes tot op de laatste frame vol met de opeenvolgende tracks van de aangeleverde CD’s. Zo zien we een bordertje volgeplant worden met azalea’s en andere groente terwijl je naar de Vengaboys luistert. De vocalen lopen gewoon door tot de allerlaatste seconde en wordt dan abrupt afgekapt. De tuinman roept weer iets over water geven of het uit de zon plaatsen van deze dwergfuchsia’s. Daarna werkt hij verder aan een pergola terwijl je kan genieten van Celine Dion of wat dan ook, gewoon de volgende track op de CD.
Horendol word ik ervan.
(Bordertje volplanten, Azalea, andere groente, tuinman, water geven, uit de zon plaatsen, dwergfuchsia en pergola zijn in dit verhaal te vervangen door respectievelijk keukenblokje plaatsen, superlijm, rechtsdraaiende keilbouten, pijpfitter, het aarden van de electra, handig buigapparaat, koperen nippelbijsnijder en uitklapbaar schoenenrekje.)
Hetzelfde geldt ook voor de autoprogramma’s. Vroemvroem, daar komt de nieuwe Opel Klysma aan (naaste concurrenten zijn de Kia Smulrol, de Ford CloaKa en de Renault Migraine). Door de linkerbocht, door de rechterbocht, over een heuveltje.
Ondertussen moet je, tussen de praatjes van Bavo Galama, Michael Pzsyszjlarszcyckszck, Kalfskop of Tim/Tom Coronel door, naar een zelfde soort afgrijselijke onsamenhangende deuntjesdiarree luisteren.
Een andere keer fulmineer ik wel over het walgelijke woordgebruik in nederlandse autoprogramma’s (“Deze pittige zestienklepper heeft maar liefst honderdtien paarden onder de motorkap”.)
In een televisieprogramma wil ik eigenlijk wel gewoon kunnen luisteren naar het geluid van de omgeving en de activiteiten.
Het subtiel overvloeien van geluid van scène tot scène.
En niet naar een kakofonische mix van hits van drie jaar geleden.
En omdat de eenvormigheid in de muziek heel ver te zoeken is wordt het programma daar ook niet bepaald consistenter van.
Muziek is een heel wezenlijk onderdeel van televisiemaken.
Een item of programma kan staan of vallen met de muziek die er ingebruikt is.
Vooralsnog zie ik alleen maar diep vallende items.
1. Jasper commented on 2007/9/5, 16.47 h:
Zo. Ik heb gezegd. :-)